Ryba szczupak
Szczupak – Esox Lucius, to gatunek ryby należący do rodziny szczupakowatych. Jest jedną z najchętniej poławianych ryb drapieżnych nie tylko w Polsce, ale praktycznie na całym świecie. Szczupak występuje w wodach całej Europy, choć nieco rzadziej w krajach Półwyspu Iberyjskiego oraz wodach południowych Włoch i części Bałkanów. Bardzo dobre warunki bytowania dla szczupaka panują szczególnie w wodach krajów skandynawskich – Szwecji, Norwegii i Finlandii. Tarło szczupaka przeważnie ma miejsce na przełomie marca i kwietnia. Ryby te wówczas przemieszczają się w stosunkowo płytkie i zarośnięte partie wody. Idealnym miejsce na tarło szczupaka są więc starorzecza czy zalane podwodne łąki. Ikra tego drapieżnika jest dość drobna i przytwierdza się do różnego rodzaju podwodnych roślin, by po okresie około 14 dni nastąpił wylęg narybku. Warto zauważyć, że już roczne osobniki o długości około 30 cm są w stanie złożyć ikrę, jednak jej ilość jest stosunkowo mała. Szczupak rośnie dość szybko. Z ciekawostek warto dodać, że ryba ta, aby urosnąć o jeden kilogram musi zjeść nawet 5-6 kilogramów pokarmu. Dlatego też szczupak żywi się praktycznie wszystkim, od planktonu, po ryby, a nawet ptaki wodne. Dla mniejszych osobników idealnym pokarmem jest wylęg innych gatunków ryb np. płoci czy wzdręg. Warto dodać, że szczupak jest kanibalem i może atakować inne osobniki tego samego gatunku. Najczęściej można zaobserwować to w czasie tarła.
Jak wygląda szczupak?
Szczupak może osiągać długość nawet 150 cm i wagę ponad 10 kg. Nie mniej jednak zdarzają się okazy ważące nawet powyżej 15 kilogramów. Wiele zależy od warunków w jakich żyje i ilości dostępnego pokarmu. Szczupak ma ciało o dość płaskim opływowym kształcie. Ponadto posiada charakterystyczna głowę, dość mocno wydłużoną. Szczęki szczupaka zwężają się, a płaski pysk przypomina nieco kaczy dziób. Na uwagę zasługują bardzo ostre zęby tej ryby, które ulokowane są w żuchwie i kierują się ku środkowi. Co ciekawe, sama szczęka jest pozbawiona zębów. Dość spora ilość zębów znajduje się jeszcze kościach okołoszczękowych i kości usytuowanej na podniebieniu. Łuski szczupaka są małe o owalnym kształcie i dość mocno trzymają się skóry ryby. Szczupaki mają bardzo dobrze rozwiniętą linię boczną, na której można zaobserwować rozgałęzienia kierujące się ku bokom . Tym samym linia boczna nie jest jednolita, a poprzerywana. Na głowie szczupaka można zauważyć charakterystyczne jamki. U tego gatunku ryby w pobliżu siebie znajdują się dwie płetwy – grzbietowa i odbytowa, co więcej są one przesunięte ku tyłowi. Barwa szczupaka zależy od wielu czynników, m.in. wielkości ryby i warunków jakie panują w danej wodzie. Mniejsze szczupaki są z reguły w kolorach jasnej zieleni i brązu, a młodsze osobniki potrafią mieć charakterystyczny srebrny odcień. Szczupak posiada wyraźne plamki. Grzbiet ryby jest w kolorze ciemnej zieleni a brzuch jest jasny, biały. Ryba ta posiada płetwy parzyste i nieparzyste. Pierwsze z nich są czerwone, a na pletwach nieparzystych można zaobserwować wyraźne paski.
Okres ochronny szczupaka
Okres ochronny szczupaka przypada na okres od 1 stycznia do 30 kwietnia.
Wymiar ochronny szczupaka
Wymiar ochronny szczupaka wynosi 50 cm, a dobowy limit połowu wynosi 2 sztuki. Przed wędkowaniem warto zapoznać się z regulaminem jaki obowiązuje na danej wodzie, gdyż w niektórych zbiornikach szczupak może mieć inny wymiar, w tym tez górną granicę.
Szczupak – rekord Polski
Rekord Polski szczupaka wynosi 129 cm i 24,10 kg wagi i należy do Wiesława Biegana.
Kiedy najlepiej bierze szczupak?
Sezon na szczupaka zaczyna się w maju, kiedy to kończy się okres ochronny dla tego gatunku. Po okresie tarła szczupak doskonale żeruje, co przekłada się z reguły na większą ilość brań. Równie dobre efekty przynosi łowienie szczupaków jesienią od września do listopada. Wśród wędkarzy panuje przekonanie, że ryba ta gorzej żeruje w lecie, jednak i w tym czasie warto wybrać się nad wodę w poszukiwaniu wędkarskich przygód. Zdarzają się dni, kiedy szczupak będzie aktywny, szczególnie o poranku i wieczorem. Szczupaki można łowić zarówno w wodach stojących – zbiornikach zaporowych, jeziorach jak i rzekach i starorzeczach. Planując wyprawę na szczupaka warto sprawdzić kalendarz brań. Oczywiście na aktywność tego drapieżnika wpływ ma także pogoda, w tym kierunek wiatru czy ciśnienie. Coraz popularniejsze staje się także łowienie szczupaków w nocy. Każda pora nocy będzie na niego odpowiednia. Trzeba jednak pamiętać, że z uwagi na to, że nocą szczupak widzi gorzej, część zacięć może być po prostu nietrafionych. Sposób w jaki szczupak atakuje swoją zdobycz można podzielić na kilka etapów. Pierwszy z nich to wypatrywanie zdobyczy. Każde oko osobno prowadzi obserwacje. Kiedy już drapieżnik wypatrzy przynętę, zazwyczaj kieruje się do niej przodem i atakuje ją. Po chwyceniu przynęty, drapieżnik obraca ja głowa do przodu, łykając ja od strony głowy. Dzięki budowie ciała szczupak atakuje bardzo szybko, jednak celność nie jest stuprocentowa.
Gdzie szukać szczupaka w rzece?
Zlokalizowanie szczupaka w rzece jest podstawową czynnością, która wpływa na wędkarski sukces lub porażkę. Szczupak jest rybą, która woli przebywać w spokojnej wodzie, dlatego też warto szukać takich fragmentów rzeki. Często odwiedzanymi przez szczupaki miejscówkami są okolice gdzie woda spokojna graniczy z nurtem. Szczupak, jak wytrawny łowca wyczekuje na przepływającą drobnicę. Godnymi polecenia miejscami, które warto obłowić są wszelkiego rodzaju spowolnienia nurtu. Ten gatunek, jak większość drapieżników, lubi przebywać w okolicach zwalonych drzew, czy wystających konarów. Po pierwsze szczupaki czują się tam bezpieczne, mogą odpocząć od silnego prądu rzeki, a po drugie to doskonała kryjówka, gdzie ryba ta może zamaskować się i wyczekiwać napływającej zdobyczy. Szczupaki ponadto lubią przebywać w okolicach wszelkiego rodzaju dopływów. Woda dochodząca do rzeki, jest zazwyczaj lepiej natleniona i może nieść dodatkowy pokarm.
Gdzie szukać szczupaka w jeziorze?
Szczupak w jeziorze będzie z reguły przebywał w miejscach, w których jest sporo narybku. To jego naturalny pokarm. Dlatego też w zależności od pory roku, tam gdzie będzie przebywać drobnica, będzie na pewno też szczupak. Idealnymi miejscami do obłowienia, szczególnie latem są płytkie zatoki. Na jeziorze warto szukać odcinków, gdzie występuje dość bujna roślinność. Zapewne te miejscówki regularnie odwiedza szczupak. W chłodniejszych porach roku szczupaka będziemy szukać także w głębszych partiach jeziora.
Jak złowić szczupaka?
Szczupak jest rybą, która może być poławiana różnymi metodami wędkarskimi. Najpopularniejsza jest metoda spinningowa, ze wszystkimi jej odmianami. Jest skuteczna w każdym miesiącu szczupakowego sezonu. Zestaw składa się z wędziska o długości od 2,40 do nawet 3 metrów (chyba, że łowimy z łodzi lub pontonu, wówczas preferowane są krótsze kije), kołowrotka ze sprawnym hamulcem w rozmiarze np. 3000, na który można nawinąć plecionkę lub żyłkę, przyponu wykonanego z materiału odpornego na zęby szczupaka i przynęty sztucznej. To czy zastosujemy żyłkę czy plecionkę jako linkę główną przy łowieniu szczupaków zależy od warunków panujących na łowisku, naszego doświadczenia i preferencji. Żyłka jest bardziej rozciągliwa od plecionki, „wybacza” wędkarzowi błędy w czasie holu. Plecionka z racji na mniejszą rozciągliwość doskonale przenosi brania, tym samym wędkarz może skuteczniej wyczuć branie i szybciej zaciąć. Ponadto plecionka mimo dużo mniejszej średnicy jest wytrzymalsza od żyłki. Oba rozwiązania przy łowieniu szczupaków mają swoich zwolenników. Popularne jest też łowienie szczupaków metodą spławikową i gruntową. W niektórych krajach na topie jest też łowienie szczupaków na muchę.
Jakie przynęty na szczupaka?
Dobór przynęty przy łowieniu szczupaków jest często decydującym czynnikiem wpływającym na ilość brań. W przypadku łowienia szczupaków na spinning możemy łowić na przynęty miękkie i twarde. Najpopularniejszymi przynętami miękkimi są rippery i twistery. Sprawdzają się praktycznie przez cały sezon. Spośród twardych przynęt szczupakowych wielu wędkarzy stosuje obrotówki w różnych rozmiarach. Są one skutecznie szczególnie w płytszych łowiskach w cieplejszych porach roku. Ponadto można łowić na wahadłówki i woblery. Tych ostatnich przynęt jest pełna gama, od modeli pływających, tonących na określoną głębokość, po modele neutralne. Łowiąc metodą spławikową zazwyczaj za przynętę posłuży żywiec, czyli niewielka ryba, pochodząca z tego samego łowisk, będąca naturalnym pokarmem szczupaka. W łowieniu szczupaków metoda gruntową przynętą może być zarówno żywa jak i martwa rybka.
