Ktoś kiedyś stwierdził, że przynęta „zbyt duża” na szczupaka nie istnieje. Usłyszałem to w czasach, gdy nad naszymi wodami królowały klasyczne, trzycalowe kopyta, a guma o cal dłuższa była zjawiskiem niespotykanym. Owe giganty – jak postrzegała je większość wędkarzy, kurzyły się miesiącami na sklepowych półkach i kupowali je jedynie szczęśliwcy, który mogli pozwolić sobie na wędkarską wyprawę do Skandynawii. Wtedy takich było niewielu…
Minęło kilka lat i teraz obiema rękami mógłbym podpisać się pod powyższym stwierdzeniem. Trzycalowe gumeczki trafiły do pudełka okoniowego, a szczupakowe skrzynki wypełniły się przynętami zaczynającymi się od 18 centymetrów długości, a ich górną granicę długości i masy wyznacza jedynie moc moich wędek i wytrzymałość kołowrotków. Postępująca w naszym kraju miniaturyzacja przynęt powoli obiera odwrotny kierunek i wielu wędkarzy woli szukać jednej, ale dużej ryby, niż przerzucać większe ilości ledwo wymiarowych drapieżników.
Pierwsza wyprawa do Szwecji
Pamiętam moją pierwszą wyprawę do Szwecji. Ogromne szkiery, bezkres słonej wody, a my we dwóch na malutkim, trzymetrowym pontoniku i czterech koniach mechanicznych podpiętych do cienkiej pawęży. Tak jak Szwedzi przecierali oczy ze zdumienia widząc naszą „dzielną” jednostkę, tam my z niedowierzaniem wpatrywaliśmy się w ich przynęty, dyndające na szczupakowych wędkach. Gumy po 20 centymetrów wydawały nam się gigantyczne, przerażające. Pierwsza refleksja nadeszła dopiero w momencie, gdy holowanego szczupaka o długości 75 centymetrów, tuż przy burcie śmiesznie maleńkiego pontonu zaatakowała ryba, którą „na oko” oceniliśmy na 120cm! Wyglądała jak łódź podwodna, która znienacka wynurzyła się z bezkresnej toni.
Drugim moim zderzeniem z rzeczywistością był dzień, w którym na jednej z wypraw, szwedzki przewodnik zaprosił mnie na pokład swojej łodzi. Tego dnia ja łowiłem po swojemu, czyli na trzycalowe gumeczki, a on używał 100 gramowych jerków oraz ripperów o długości 30 centymetrów. Ilościowo wypadłem lepiej, jednak największa ryba, którą złowiłem tego dnia nawet nie miała startu do najmniejszej ryby, złowionej przez kapitana łodzi…
Jakość, a nie ilość
Po wielu sezonach spędzonych na wodzie wiem, że do łowienia dużych ryb trzeba po prostu dorosnąć. Jednym przychodzi to szybciej, innym zabiera to więcej czasu. Uważam, że trzeba przerzucić pewną ilość ryb małych, aby móc zacząć skupiać się na tych dużych. Teraz bardziej cieszy mnie jedno branie dużej ryby, niż wyholowanych sto maluchów. Na branie dużego drapieżnika mogę czekać nawet kilka dni, bez dłubania króciaków pod trzcinkami czy wśród grążeli. Teraz zdecydowanie nie liczy się ilość, a bardziej cieszy mnie jakość. I aby łowić duże ryby, trzeba używać odpowiedniego sprzętu, założyć na agrafkę odpowiednią przynętę i rzucić nią w miejsce, w którym jest szansa na dużego drapieżnika.
Przynęty na szczupaka
Moje szczupakowe gumy zaczynają się od długości 18 centymetrów. Mniejszych nie używam, bowiem osiemnastkę zaatakuje nawet esox ledwo wymiarowy – a na takich mi nie zależy.
Przynętą bardziej selektywną jest guma trzydziestocentymetrowa, choć przy takim wabiku musimy mieć już czym rzucić. Kijaszki z ciężarem wyrzutu do 30 gramów raczej się nie sprawdzą i trzeba sięgnąć po coś mocniejszego. Tak, niestety przestawienie się na większe przynęty niesie ze sobą pewne wydatki, bowiem do takiego kalibru musimy dopasować wędkę, kołowrotek oraz plecionkę. Na rynku na szczęście jest tak wiele propozycji, że każdy znajdzie coś na własną kieszeń. Wybierajcie mądrze, bowiem sprzęt nie służy jedynie temu, aby dało się rzucić ciężkim wabikiem. Duża przynęta może (choć nie musi!) przynieść nam spotkanie z naprawdę dużą i silną rybą, a wtedy musimy mieć argumenty, aby podjąć z nią równą walkę. Tymi argumentami jest właśnie nasz sprzęt – poczynając od wędki, a na najdrobniejszych elementach zestawu kończąc.
Najdłuższe gumy w moich pudełkach sięgają 40 centymetrów i choć nieczęsto nimi łowię, to kilka razy w sezonie do wody trafiają. Są ciężkie i niełatwo nimi cisnąć, dlatego sięgam po nie sporadycznie.
Dużo przyjemniej łowi się gumami krótszymi o 10cm i to moja podstawowa broń na duże szczupaki. Gdybym miał wybierać moją ulubioną, jedną szczupakową przynętę, byłby to ripper o długości między 20, a 30 centymetrów w kolorze perłowym (koniecznie z ciemniejszym grzbietam) lub zgniłozielonym, obciążony tak lekko, jak to tylko możliwe. Solidna porcja silikony w kształcie płoci czy krąpia, poruszająca się powoli kolebiąc się na boki to moim zdaniem najlepszy wybór w większości przypadków.
Duża przynęta ma jeszcze jedną, olbrzymią zaletę – w wielu przypadkach powoduje wybuch niezwykłej agresji u drapieżników. Nie tylko zresztą szczupaków, ale również sandaczy. Wielokrotnie spotykałem się z sytuacją, gdy szczupaki lub sandacze niechętnie trącały niewielkie wabiki, ściągając je z główki jigowej lub nawet urywając ogonki ripperów. Czasem cętkowany drapieżnik odprowadza taką przynętę niemal pod burtę łodzi, nie decydując się na atak. Co wtedy zrobić? Najlepszym sposobem jest zaserwowanie mu zdecydowanie większej porcji w menu. W wielu przypadkach okazuje się, że zmiana przynęty na większą skutkuje natychmiastowym i bardzo agresywnym braniem. Drapieżnik ledwie szczypie małą gumę, jednak wielką chce zniszczyć, zdemolować. Do dziś nie wiem czy tak działa instynkt łowcy czy też terytorializm, nie zmienia to jednak faktu, że duża przynęta niejednokrotnie „otwiera wodę”.
Górna granica przynęty
Czy istnieje górna granica wielkości szczupakowej przynęty? Wydaje mi się, że nie. Widywałem już wabiki o długości 70 centymetrów i choć sam takich nie mam i nie wyobrażam sobie łowienia takim potworem, to wspominając przygodę z mojej pierwszej wyprawy do Skandynawii wiem, że to może mieć sens.
Bardzo często widuję w użyciu rippery, węgorze czy inne „anakondy” długie na 40 centymetrów, które od wielu lat popularne są również na wodach naszych zachodnich sąsiadów, a powoli pojawiają się również na niektórych łowiskach w naszym kraju. I co ciekawe okazuje się, że w tych wodach „nagle” zaczynają wyjeżdżać wielkie ryby.
Daleki jestem od twierdzeń, iż w naszych jeziorach i rzekach jest dużo ryb, bo wiem doskonale, że jest całkowicie odwrotnie, jednak od chwili, gdy poszczególni wędkarze znacznie zwiększyli kaliber używanych wabików, zaczęły się im trafiać duże ryby. Nawet mazurskie jeziora, które lata świetności niestety mają już za sobą, okazały się domem naprawdę pięknych esoxów.
Duża i mięsista guma wymaga od wędkarza odpowiedniego uzbrojenia i dociążenia, jednak to temat na osobny tekst. Teraz wspomnę tylko, iż tej wielkości wabiki zawsze warto dozbroić dodatkową kotwiczką. Pamiętajmy jednak, iż nasze prawo pozwala zbroić taką przynętę główką jigową z pojedynczym hakiem oraz dodatkową kotwiczką lub dwoma kotwiczkami o ile zrezygnujemy z główki jigowej. Oba sposoby są dobre, choć używam ich w zależności od wielkości szczupakowego rippera. Trochę mniejsze wabiki zbroję pojedynczym hakiem i dokładam kotwiczkę od strony brzuszka przynęty, zaś te większe uzbrajam we wkrętkę i dorzucam dwie kotwiczki od spodu.
