Karp (Cyprinus Carpio)

Ryba karp

Karp czyli Cyprinus Carpio jest jedną z największych ryb słodkowodnych, należących do rodziny karpiowatych, które możemy łowić w naszych wodach. Ryba ta występuje w dwóch odmianach – dzikiej zwanej sazanem i hodowlanej. Początkowo karp sazan występował głównie w rejonach Europy południowej, wschodniej i południowo-wschodniej. Spotykano go również w zachodnich wodach Azji oraz w zlewiskach niektórych mórz m.in. Morza Aralskiego, Czarnego czy Kaspijskiego. Historia karpia hodowlanego sięga około piątego wieku przed naszą erą, kiedy to po raz pierwszy w Chinach udało się „udomowić” karpia. Hodowla karpia w Europie ma swoje początki miedzy VII a XII wiekiem, kiedy to próbowano hodować karpie w stawach, które zakładano przy klasztorach. W tym okresie karp miał bardzo duże znaczenie gospodarcze i był jednym z gatunków najbardziej cenionych ze względu na wysoką ilość białka, które było potrzebne w czasie postu. Nie mniej jednak najładniejsze i największe osobniki pozostawano do celów reprodukcyjnych. Tym samym można było przeprowadzić swego rodzaju selekcje genetyczną. Był to początek gatunku, który obecnie znamy – karpia wytrzymałego i długowiecznego. W obecnych czasach karp w dzikiej odmianie występuje w zasadzie we wszystkich wodach Europy, a nawet części Północnej Afryki, czy w wodach w niektórych krajach Bliskiego Wschodu. Widać więc, że zasięg, gdzie można łowić karpie jest bardzo duży, stąd tez popularność tego gatunku, praktycznie w każdej części świata. Hodowla karpia jest obecnie najpopularniejsza w krajach Europy Środkowej, gdzie ryba ta jest nie tylko popularna pod względem wędkarskim, ale także gastronomicznym.

Ryba ta jest gotowa do tarła trzecim i czwartym roku życia, z tym ze samce dojrzewają nieco wcześniej niż samice. Tarło odbywa się z reguły w okresie od maja do czerwca, kiedy temperatura wody osiągnie odpowiedni poziom. Na miejsce tarła karp wybiera bardzo płytkie miejsca o bujnej roślinności, wręcz bardzo mocno zarośnięte. Sam proces tarła jest dość charakterystyczny, głośny i łatwo go zaobserwować, gdyż ryby potrafią nawet wyskakiwać nad powierzchnię wody. Po około 5 dniach od złożenia ikry, która przykleja się do roślinności następuje wylęg, który początkowo żywi się planktonem. Po osiągnięciu około 2-3 cm długości, narybek zaczyna odżywiać się denna fauna.

Niestety rozmnażanie karpia w warunkach naturalnych jest bardzo trudne. W stawach hodowlanych narybek po wylęgu przenosi się do specjalnych płytkich stawów z bieżącym zasilaniem wody, której temperatura oscyluje w granicach 20-24 stopni. Ryba pozostaje tam do czasu, aż zacznie pływać.

Jak wygląda karp?

Karp może osiągać nawet powyżej 100 cm długości i ważyć ponad 30 kg. Z reguły posiada dość wydłużone ciało, często wrzecionowate, a patrząc na poprzeczny przekrój jest owalne. U karpia charakterystyczny jest otwór gębowy, który w dolnej części jest mocno mięsisty. Możemy zaobserwować w nim dwie pary specyficznych wąsików. Karp w dzikiej odmianie ma duże i dobrze osadzone w skórze łuski. Jego grzbiet jest z reguły ciemny o barwie szaro-zielonej lub oliwkowej w mocno ciemnym odcieniu. Niektóre ryby mogą mieć grzbiet w kolorze brązowo-zielonym. Boki karpia są jasne o złotawym odcieniu, a jego brzuch jest w barwie żółto-biało-kremowej. Naturalnym pokarmem karpia są wszelkiego rodzaju larwy owadów. Karp nie pogardzi także skorupiakami, ślimakami i innymi mięczakami. Zdarza się, że w skład jego menu będzie wchodziła wszelkiego rodzaju roślinność.

Nieco inaczej wygląda karp hodowlany. Z reguły ryby udomowione są wyraźnie wygrzbiecone, mają szerokie ciało i co charakterystyczne wyróżnia je zanik łusek, o niejednakowym stopniu nasilenia. Bardzo często można spotkać odmiany karpia, które tych łusek w ogóle nie posiadają lub maja ich niewielka ilość, głownie w częściach nasadowych wszystkich płetw. Co ciekawe karp hodowlany może mieć różną barwę. Najpopularniejszymi odmianami karpia hodowlanego są:

Karp królewski, zwany niekiedy lustrzeniem, kiedyś zwany karpiem galicyjskim. Ta odmiana charakteryzuje się bardzo mocno wygrzbieconym ciałem i charakterystycznym odcinkiem łusek, usadowionym na całej długości linii bocznej ryby. Część łusek może znajdować się także w okolicach głowy ryby.
Karp pełnołuski. Jest jednym z najładniejszych odmian karpi hodowlanych. Może nieco przypominać karpia sazana, ze względu na to, iż posiada łuski na całej powierzchni skóry.
Karp golec. Ten gatunek karpia, jak sama nazwa wskazuje jest pozbawiony łusek.
Koi karp. W wersji hodowlanej karp doczekał się odmiany ozdobnej o bardzo ciekawym i ładnym ubarwieniu. Ta odmiana posiada charakterystyczne plamy o różnych odcieniach – pomarańczowym, czarnym a nawet czerwonym. Bardzo często hodowany jest jako ryba ozdobna, do przydomowych oczek wodnych czy niewielkich stawów. Po raz pierwszy tę odmianę wyhodowano w Japonii. Z reguły nie osiąga dużych rozmiarów, choć niektóre odmiany mogą dochodzić do nawet 90-100 cm długości i być znakomita atrakcja dla wędkarzy. Warto dodać, ze karp koi preferuje ciepła wodę i jest bardzo wrażliwy na skoki temperatury.

Okres ochronny karpia

W Polsce karp nie jest objęty okresem ochronnym.

Wymiar ochronny karpia

Karp ma wymiar ochronny do 30 cm.

Karp – rekord Polski

Rekord Polski karpia należy do Daniela Muchy, który w 2016 roku na zbiorniku elektrowni rybnik złowił okaz o wadze 34,5 kg. Warto odnotować również nieoficjalny rekord Polski karpia koi. Należy on do Adama Stolpy, który w 2019 roku w jeziorze Hermanowo złowił okaz ważący 18,2 kg. Ciekawostką może być również największy karp złowiony prze kobietę. Anita Retmańska w 2019 w jeziorze Miłoszewskim złowiła karpia o wadze 31,85 kg. Rekord świata karpia wynosi 51,2 kg. Ryba miała 112,6 cm długości i została złowiona przez Brytyjczyka Michela Schoenmakersa na węgierskim łowisku Euro-Aqua w 2018 roku.

Gdzie szukać karpia w rzece?

Bez wątpienia łowienie karpi w rzece cieszy się rosnącą popularnością. Brzegi rzek coraz chętniej staja się odwiedzane przez karpiarzy, poszukujących wędkarskich emocji. Rzeczne łowienie cyprinusów różni się od klasycznego łowienia w wodach stojących. Łowiąc w Wiśle, Odrze, Bugu czy Warcie, pierwszym i zarazem najważniejszym punktem jest lokalizacja karpia. Idealnym miejsce do połowu karpia w rzece są odcinki pomiędzy główkami tam. Zazwyczaj nurt rzeki niesie ze sobą spore ilości pokarmu, stad tez te miejsca lubią odwiedzać karpie. Łowienie w „klatce”, szczególnie miedzy odcinkiem wody płynącej i stojącej jest wiec dobrym pomysłem. Spowolniony nurt na pewno pomaga rybom nieco odpocząć. Dobrymi miejscówkami są także okolice powalonych drzew czy krzaków. Karpie lubią przebywać w podwodnych zaczepach, szczególnie jeśli te wychodzą na dość długim odcinku w wodę. Szukając karpia w rzece warto również odwiedzić dopływy innych rzek. Ujście mniejszej rzeki to doskonała miejscówka, gdyż zazwyczaj wpadająca do większej rzeki woda jest bardziej natleniona. Karpie lubią także przebywać w ciepłych kanałach.

Gdzie szukać karpia w jeziorze?

Szczególnie dla początkującego wędkarza zlokalizowanie karpia w jeziorze może być dość trudnym zadaniem. Warto wiedzieć, że gatunek ten, podobnie zresztą jak i pozostałe ryby, ma w każdym łowisku swoje ulubione odcinki, na których przebywa. Trzeba mieć na uwadze, ze łowiska różnią się od siebie, każde z nich jest inne, stąd tez zachowanie karpi i miejsca, w których mogą przebywać mogą być inne. Kluczem do sukcesu jest poznanie łowiska i nawyków ryb. Karp zmienia miejscówki w zależności od pory roku. Będzie on przebywał w różnych miejscach w zależności o temperatury wody czy nawet dna łowiska. Dobrym punktem wyjścia dla wędkarza będzie wysondowanie różnego rodzaju płytki i zarośniętych zatok. Świetnym miejsce, często odwiedzanym przez karpie jest samo wyjście zatoki do otwartej wody jeziora. Zazwyczaj w takim miejscu na dnie mamy styk bujnej podwodnej roślinności z czystym dnem, co karpie wręcz uwielbiają. Karpie lubią przybywać na wszelkiego rodzaju podwodnych blatach i górkach. Te miejsca również powinny być przez wędkarza wysondowane i obłowione. Trzeba mieć jednak na uwadze fakt, ze takie miejsca często są oddalone od brzegu nawet o kilkaset metrów.

Jak złowić karpia?

Karp jest gatunkiem ryby, który doczekał się wyspecjalizowanej metody wędkarskiej – metody karpiowej. Jest ona zbliżona do metody gruntowej, jednak każdy element zestawu i taktyka łowienia jest ukierunkowana właśnie na karpia. Podstawowy sprzęt do łowienia karpi to zazwyczaj wędzisko o długości od 3,60 do 3,90 metra, kołowrotek o dość dużych rozmiarach często z kilkusetmetrowym zapasem żyłki, dającym możliwość łowienia na dalekich dystansach, ciężarek karpiowy i przypon wykonany z różnego rodzaju materiałów. Popularne jest także łownie karpi na Method Feeder. Karp może być także łowiony metoda spławikową. Wiele osób przed wyjazdem nad wodę opracowuje taktykę łowienia karpi. Sam wyjazd poprzedza sprawdzenie sprzętu, przygotowanie ekwipunku w tym m.in. namiotu, łóżka karpiowego, fotela, maty oraz podbieraka o dużym rozstawie ramion. Niektórzy przed wyjazdem nad wodę sprawdzają tez kalendarz brań, prognozę pogody czy nawet fazę księżyca.

Jakie przynęty na karpia?

W metodzie karpiowej najczęściej stosowanymi przynętami na karpia będą kulki proteinowe w różnym rozmiarze od 12 do nawet 24 mm. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele smaków kulek od przynęt typowo mięsnych np. halibut, kryl, łosoś, krab, po kulki o smakach owocowych takie jak np. truskawka, śliwka, żurawina, ananas. Popularne są także kulki łączące w sobie dwa różne smaki. Kulki proteinowe występują w wersji tonącej i pływającej. Karpie można również łowić na pellet, kukurydzę, groch, białe i czerwone robaki czy rosówki. Zanim kulki proteinowe podbiły rynek karpiowy, często stosowana przynętą był ziemniak.