Brzana ryba
Brzana z łaciny Barbus barbus, to jedna z najsilniejszych ryb, żyjąca w polskich wodach. Jest jednym z przedstawicieli z rodziny karpiowatych. Mimo, że brzany nie należą do największych ryb, to są cenionymi za walkę rybami, żyjącymi przede wszystkim w rzekach. Oprócz Wisły, Odry i innych polskich rzek gatunek ten występuje praktycznie we wszystkich większych rzekach Europy, od Rodanu, Loary, Renu, Łaby, po Dunaj, Tamizę czy Dniepr. Brzana preferuje odcinki rzek o twardym dnie. Idealnie czuje się w miejscach kamienistych i żwirowych, gdzie nurt rzeki jest szybki i wartki. Nieco mniejsze osobniki mogą trzymać się bliżej brzegu, na nieco płytszej wodzie, starsze brzany natomiast wola okolice silnego nurtu i głębokiej wody. Warto dodać, że młodsze osobniki tego gatunku niezbyt dobrze znoszą spadek tlenu w wodzie i różnego rodzaju przyduchy. Samce brzany dojrzałość płciową osiągają dużo szybciej niż samice, bo już miedzy drugim a trzecim rokiem życia. Samice natomiast, po raz pierwszy odbywają tarło nawet w piątym roku życia. Ciekawostką jest fakt, że tarło nie odbywa się w jednym czasie. Ryby schodzą na nie etapami od maja praktycznie do końca sierpnia. Oczywiście muszą ku temu sprzyjać warunki, m.in. temperatura wody, która powinna oscylować w granicach 16-18 stopni. Tarło odbywa się w płytszych, piaszczystych lub kamienistych partiach wody. U samo łatwo poznać okres, w którym aktualnie przebywa na tarle, ponieważ na jego głowie i grzbiecie widać charakterystyczną wysypkę tarłową. Po złożeniu ikry, przykleja się ona do piasku i kamieni. Wylęg narybku następuje po około siedmiu dniach, a nowe osobniki mają długość mniej więcej 1 centymetra, by po trzech tygodniach urosnąć do 3 cm. Jednoroczna brzana ma około 12 cm długości, a w kolejnych latach szacunkowo rośnie w granicach 5 cm na jeden rok. Naturalnym pokarmem brzany są wszelkiego rodzaju owady wodne takie jak m.in. chruściki i jętki. Ponadto ryby te żywią się także mięczakami i kiełżami.
Jak wgląda brzana?
Z reguły brzana może mieć długość do około 60-70 cm, jednak zdążają się osobniki mierzące nawet powyżej 100 cm i ważące nawet więcej niż 10 kg. Ciało tej ryby jest dość specyficzne, długie, dość niskie i charakterystycznie walcowate. To co wyróżnia brzanę, to jej otwór gębowy, który jest lekko wysuwany i posiada dwie pary wąsów. Oczy ryby nakierowane są ku górze, a jej płetwa ogonowa jest mocno wcięta. Na tylnej krawędzi płetwy grzbietowej można zaobserwować charakterystyczne ząbki. Brzana ma grzbiet w kolorze szarym lub zielono-oliwkowym. Boki ryby są dużo jaśniejsze, a brzuch jest biały. Podobnie płetwa ogonowa i grzbietowa, mogą być w kolorze szarym lub oliwkowo-zielonym. Reszta płetw jest w charakterystycznym czerwonawym kolorze.
Okres ochronny brzany
Okres ochronny brzany przypada od 1 stycznia do 30 czerwca. Warto także wiedzieć, że brzana jest objęta limitem ilościowym. W ciągu doby nie wolno zabrać z łowiska więcej niż trzy sztuki.
Wymiar ochronny brzany
Wymiar ochronny brzany wynosi 40 cm.
Brzana – rekord Polski
Rekord brzany w Polsce należy do Jana Trymersa, który w 2000 roku złowił rybę o wadze 7 kg i długości 85 cm.
Gdzie szukać brzany w rzece?
Brzana preferuje odcinki rzek o typowo kamienistym lub żwirowo-kamienistym dnie. Najlepszymi miejscówkami, będą odcinki o dość szybkim i wartkim nurcie. Bardzo często takie miejsca określa się jako „kraina brzany” czyli przeważnie środkowe biegi większych rzek, gdzie temperatura wody szczególnie latem będzie na w miarę stabilnym poziomie około 15-16 stopni. W takich miejscach oprócz brzany mamy szanse złowić inne towarzyszące temu gatunkowi ryby takie jak np. świnka czy certa. Szukając idealnego miejsca do łowienia brzan, warto również obłowić miejsca gdzie dno jest nierównomierne. Nie dość, ze nurt jest wartki, to na dnie nie brakuje wszelkie rodzaju zagłębień. Brzany lubią przebywać także w rejonach powalonych drzew i konarów. Najlepszym okresem na łowienie brzan jest czas od lipca do nawet listopada.
Jak złowić brzanę?
Bez względu na to, jaką metoda wędkarską zdecydujemy się łowić brzany, musimy pamiętać, że ten gatunek należy do jednych z najsilniejszych ryb żyjących w naszych wodach. Dlatego też dobierany sprzęt powinien być solidny, tak aby w trakcie holu brzany nie przytrafiła się nam niemiła niespodzianka. Brzanę można wieloma technikami wędkarskimi. Najpopularniejsze jest łowienie brzan z gruntu i na spinning. Nie mniej jednak można ryby te łowić również metoda spławikową, np. na przepływankę. Coraz popularniejsze staje się też łowienie brzan na tyczkę. Emocje w trakcie holu są gwarantowane. Przed wyprawa na brzany warto odpowiednio się przygotować. Niektórzy z wędkarzy sprawdzają kalendarz brań, prognozę pogody i ciśnienie.
Jakie przynęty na brzanę?
Wachlarz przynęt na brzanę jest bardzo duży. Łowiąc z gruntu lub na spławik warto mieć ze sobą co najmniej kilka z nich. Na pewno przydadzą się białe i czerwone robaki, rosówki a nawet pijawki. Popularne staje się tez łowienie brzan na pellet. Moda na tą przynętę przyszła z Wielkiej Brytanii, gdzie pellet w rozmiarze 8-12 mm stosowany jest nie tylko jako przynęta ale też i zanęta. Kilkadziesiąt lat temu kultową przynętą na brzanę był żółty ser, krojony w niewielkie kostki. Łowiąc na spinning zazwyczaj przynętami będą niewielkie obrotówki i woblery.
