Czasy kiedy dziesięciocentymetrowe kopyto było uważane za dużą przynętę szczupakową dawno minęły i nikogo nie dziwi widok wędkarza rzucającego bardzo dużym wabikiem, którego długość przekracza 20 centymetrów. Duże gumy są uznawane za bardzo skuteczne w połowie szczupaka, a wraz z jerkami tworzą podstawowy zestaw przynęt na Essoxa.
Co to jest jerk?
Jerk to bezsterowy wobler, przeznaczony do łowienia drapieżników. Największe jerki stosowane są przez wędkarzy łowiących szczupaki, mniejsze sprawdzą jako przynęty na okonie, choć nie pogardzi nim nawet sandacz czy boleń.
Jerki są zazwyczaj dużo cięższe niż przynęty silikonowe, co pozwala na posyłanie ich na imponujące dystanse. Dzięki tej właściwości, możliwe jest obławianie dużych obszarów wody bez konieczności przemieszczania się czy zmiany pozycji łódki. Chociaż łowienie jerkami nieodzownie kojarzy się z wędką z multiplikatorem, spokojnie możemy obsłużyć je wędką z tradycyjnym kołowrotkiem. Oczywiście komfort łowienia zestawem z multiplikatorem jest dużo większy, ale decydujące są tutaj indywidualne preferencje wędkarza.
Jerki są bardzo podatne na animowanie za pomocą szczytówki. Praca jerka w wodzie przy jednostajnym ściąganiu przypomina prześlizgiwanie się przez toń, co samo w sobie jest już atrakcyjne dla szczupaka. Dodatkowo kluczową cechą jerków jest ich podatność na odskakiwanie na boki przy szarpnięciu szczytówką, co doskonale działa na drapieżnika. Częstotliwość i siła tych szarpnięć wpływa na pracę przynęty, dzięki czemu mamy nieograniczone możliwości animowania ruchu wabika.
Jerki mają różną wyporność – na rynku dostępne są wersje pływające, tonące i neutralne, czyli takie które po zaprzestaniu ściągania linki pozostają na tej samej głębokości (nie toną i nie wypływają). Jerki tonące dobrze sprawdzają się w obławianiu głębszych partii wody, pływające i neutralne są dobrym rozwiązaniem na płytsze obszary i strefę przypowierzchniową.
Jak prowadzić jerka
Chociaż jerki to przynęty stworzone do pooszarpywania, są równie skuteczne podczas jednostajnego prowadzenia, bez animowania ich pracy szczytówką. Trajektoria ruchu jerka ściąganego jednostajnie przypomina łagodną sinusoidę, która w połączeniu z bardzo krótkimi pauzami jest efektywną metodą prezentacji wabika.
Szarpnięcia szczytówką powodują gwałtowne i wyraźne skoki przynęty w bok, połączone ze zmianą kierunku ruchu. Szczupak, który jest rybą doskonale rozpoznającą kształty, bardzo często daje się sprowokować do ataku właśnie podczas podszarpywania. Jerk imituje wtedy rybę, która próbuje uciekać przed drapieżnikiem resztką swoich sił, co bardzo mocno pobudza instynkt drapieżcy.
Jerk, który animowany jest szarpnięciami szczytówki, jest dużo bardziej widoczny w wodzie niż w przypadku zwijania jednostajnego. Trzeba jednak zaznaczyć, że sama widoczność przynęty w wodzie nie stanowi o jej skuteczności – dochodzi do tego zachowanie ryb, warunki na łowisku czy prędkość z jaką porusza się wabik. Generalizując, jeśli łowimy w czystej i przejrzystej wodzie z duża ilością światła to jednostajne zwijanie może być wystarczające do sprowokowania szczupaka. Łowiąc w wodzie o mniejszej przejrzystości możemy podnieść naszą skuteczność przez podszarpywanie jerka.
Dodatkowo jerki mogą wabić ryby grzechotką lub samym dźwiękiem spowodowanym obijaniem się kotwic o korpus przynęty. Trzeba zaznaczyć, że grzechotka nie zawsze zwabia ryby – może stać się zupełnie odwrotnie. Na moich lokalnych wodach lepiej sprawdzają się wersje bez wabików akustycznych, ale to indywidualna kwestia. Kształt korpusu wpływa również na efektywność jerka. Jerki o szerszym korpusie powodują powstawanie większej fali hydroakustycznej, podczas gdy korpusy wąskie suną przez toń w mniej inwazyjny sposób. Obydwie przynęty mogą być równie skuteczne – wszystko zależy od preferencji ryb.
Podstawowe techniki prowadzenia przynęty
- Jednostajne zwijanie
Po zarzuceniu przynęty rozpoczynamy jednostajne zwijanie, które może być przerywane krótkimi pauzami. Szybkość prowadzenia przynęty zależy od wędkarza. W moim przypadku najlepiej sprawdza się szybkie zwijanie, które co kilkanaście sekund przerywam krótką pauzą. Latem kiedy łowię nad podwodnymi łąkami jerki prowadzę wolno i jednostajnie przy samej powierzchni wody.
- Twitching
Twitching opisywałem w artykule okoniowy twitching. W skrócie – twitching polega na prowadzeniu woblera delikatnymi szarpnięciami woblera, który porusza się wodzie skokami do boku. Twitching to też długie pauzy i chwilowa zmiana tempa prowadzenia wabika.
- Jerking
Klasyczny jerking to prowadzenie przynęty mocnymi pojedynczymi szarpnięciami, podczas których jerk agresywnie odskakuje na boki. Jest to technika która wymaga pewnej wprawy – zbyt mocne szarpnięcia mogą powodować spłatanie zestawu, a zbyt lekkie nie wprawią wabika w odpowiedni ruch.
Wyżej opisane techniki to tylko narzędzia, które w rękach wędkarzy tworzą unikalny ruch i zachowanie przynęty. Możemy dowolnie łączyć sposób prowadzenia, zmieniać go w trakcie zwijania i sprawdzaćna bieżąco jak reagują ryby. Jerki pozostawiają kwestię efektywności dosłownie w rękach wędkarza. Jest to przynęta wymagająca pewnej wyobraźni i kreatywności, doskonale reagująca na zmiany szybkości prowadzenia czy podszarpywanie szczytówką.
Każdy spinningista szukający szczupaka powinien mieć w swoim pudełku z przynętami kilka podstawowych jerków. Nie ma sensu wyważać otwartych drzwi – na rynku dostępne są sprawdzone i łowne modele, które na swoją renomę pracują od wielu lat.
Skuteczne jerki na szczupaka
Salmo Slider
Slider polskiej firmy Salmo to definicja jerka. Relatywnie gruby korpus, lotność i przede wszystkim skuteczność to znak rozpoznawczy tego mazurskiego wabika. Salmo Slider występuję w różnych wielkościach – od małych pięciocentymetrowych po szesnastocentymetrowe wersje dedykowane pod łowienie dużych szczupaków. Jeśli nie łowisz jerkami i planujesz zakup tego typu przynęty to Salmo Slider jest najlepszym wyborem.
Strike Pro Buster Jerk
Buster występuje w kilku rozmiarach – osobiście używam wersji najmniejszej (Baby Buster 10 cm) i największej (Buster 15cm), choć w ofercie jest jeszcze wersja dwunastocentymetrowa. Buster wyposażony jest w głośną grzechotkę, bardzo mocne kotwice i jest doskonałą przynętą, która sprawdza się w polskich wodach.
Abu Garcia McMio
Propozycja skandynawskiego producenta wyposażona jest w ogonek twisterowy, który w określonych warunkach podnosi efektywność przynęty. Występuje w kilku rozmiarach, najmniejsza wesja (Junior) działa nie tylko na szczupaki, ale również duże okonie.
Podsumowanie
Jerk to przynęta bardzo uniwersalna, która w większym rozmiarze doskonale działa na szczupaki, a w mniejszym na okonie. Praca jerka ograniczona jest tylko wyobraźnią wędkarza, który może animować ją na wiele sposobów. Jerki doskonale sprawdzają się zarówno w płytkich zbiornikach jak i tych głębszych, chociaż trzeba zaznaczyć że nie są najlepszym rozwiązaniem kiedy obławiamy dołki i głębokie partie wód.
Oczywiście można obławiać te miejsca używają jerków tonących, ale czas spędzony na obserwacji linki i wędziska w trakcie opadania przynęty na dno da się spożytkować bardziej efektywnie. Jerki wraz z dużymi przynętami gumowymi to podstawowe wabiki na dużego szczupaka. Nie da się przegapić brania szczupaka na jerka – jest ono mocne, agresywne i zdecydowane. W przypadku łowienia okoni, które nie reagują na typowego dla niego przynęty, mały jerkmoże być wabikiem, który magicznie obudzi wodę.
