Co to jest zestaw skrócony?
Wędkowanie tyczką, czyli nasadową wędką złożoną z kilku elementów, nazwiemy inaczej łowieniem na zestaw skrócony. Jest to najbardziej popularna technika podczas spławikowych zawodów wędkarskich, która pozwala na skuteczne i bardzo precyzyjne wędkowanie w każdych, nawet najtrudniejszych, warunkach. Nazwa jest przeciwieństwem zestawu pełnego, gdzie zestaw równa się niemal całej długości wędki, czyli teleskopowego bata. W obydwu przypadkach nie stosuje się kołowrotka. W zestawie skróconym mamy zestaw o długości tzw. topu, o długości od 2,5 do 5 metrów, w zależności od głębokości łowiska. Top, przeważnie 2-3 elementowy, połączony jest z kolejnymi, nasadowymi częściami (rurami) tyczki. W momencie brania ryby, podnosimy tyczkę, zaczynamy cofać wędkę po rolkach i rozłączamy top od pozostałych elementów. Rybę, która jest już na samym topie musimy skierować do podbieraka, bądź jeśli mamy do czynienia z małą rybką, skierować od razu do dłoni.
Budowa zestawu skróconego
Sama budowa zestawu do tej metody ogólnie nie różni się od innych technik spławikowych. Haczyk zawiązany na przyponie, który jest dołączony do żyłki głównej, na której znajduje się obciążenie ze śrucin oraz spławik. Diabeł tkwi jednak w szczegółach. Zastosowanie amortyzatora, który znajduje się wewnątrz topu, pozwala nam zbudować bardzo delikatny i czuły zestaw. To właśnie amortyzator pozwala nam kontrolować holowanie ryby i musi on być właściwie dobrany zarówno do „grubości” zestawu jak i odpowiednio dostosowany do wielkości poławianych ryb.
W wodach stojących często stosujemy mały haczyk o rozmiarze 18 lub 20, przypon o średnicy 0,08mm i odrobinę grubszą żyłkę główną. W zależności od głębokości oraz uciągu wody, zastosować możemy spławik o wyporności nawet poniżej 1 grama. Podstawowa zasada jest prosta: łowimy na płytkiej wodzie bądź ryby słabo żerują – stosujemy spławiki o małej wyporności. Ryby dobrze żerują, zależy nam na szybkości odławianych ryb, chcemy mocno „zakotwiczyć” przynętę przy dnie – stosujemy zestawy z obciążeniem nawet do 3 gram.
Wędka w zestawie skróconym
Wędka do tej metody, to zestaw rur, które nakładamy na siebie nasadowo, od najgrubszej do najcieńszej. Przeważnie jest to 5-6 rur plus 2-3 elementowy top, z przyciętą szczytówką dobraną do grubości użytego amortyzatora, który w tej wędce pełni rolę hamulca i pozwala nam holowanie ryb na delikatnie zbudowanym zestawie. Obecnie materiałem, z którego produkuje się tyczki jest wysokomodułowy węgiel. Tam gdzie musimy łowić szybko, potrzebujemy tyczki sztywnej, która szybko gaśnie po zacięciu, gdzie nie występuje efekt tzw. bujania. Natomiast do łowienia na rzekach bądź też karpi na łowiskach komercyjnych, charakterystyka wędki jest zupełnie inna – tutaj potrzebna jest większa moc i elastyczność.
Tyczki z najwyższej półki kosztują nawet po kilkanaście tysięcy złotych, ale bardzo bogaty jest rynek wtórny z atrakcyjnymi cenami. Jeśli rezygnujemy z zawodów, a łowić na tyczkę będziemy jedynie rekreacyjnie, mimo wszystko zachęcam do zakupienia średniej klasy używki. Wędkarstwo ma być przyjemnością, a kilka godzin operowania niezbyt dobrze wyważoną, ciężką i bujającą się tyczką odbije się zdrowotnie głównie na naszym kręgosłupie.
Jaka żyłka w zestawie skróconym?
Tutaj znowu wszystko zależy od warunków w jakich będziemy łowić. Na wody stojące bądź bardzo wolno płynące kanały wybierajmy żyłki miękkie, szczególnie jeśli chodzi o żyłki przyponowe. Chodzi tutaj o zaprezentowanie przynęty, która powinna jak najbardziej naturalnie zachowywać się przy dnie. Dlatego też stosujemy cienkie, druciane i malutkie haczyki. Optymalną średnicą żyłki przyponowej będzie 0,08mm, a żyłki głównej 0,12mm. Przy łowieniu na rzekach wszystko zależy od uciągu (a może być od 5 nawet do 40 gram), także tutaj musimy być gotowi na przypony z zakresu 0,10-0,14mm. Należy pamiętać, że żyłka główna musi być zawsze o 0,02-0,04mm grubsza. W razie zaczepu bądź holu ryby „nie do wyciągnięcia” musi się zerwać właśnie przypon, a nie zestaw bądź połączony z nim amortyzator.
Jaki spławik w zestawie skróconym?
Jeśli chodzi o sygnalizator brań, czyli spławik, mamy tutaj szeroki wachlarz do wyboru w zależności od gatunku ryb jakie łowimy, głębokości oraz szybkości (uciągu) wody. Na wodach stojących najlepsze będą spławiki o wydłużonym kształcie korpusu, bądź o kształcie gruszki. Im woda szybciej płynie (rzeki), potrzebujemy spławika o bardziej kulistym kształcie, aż do tzw. dysków czy też listków. Duże znaczenie ma także materiał z jakiego wykonana jest antena spławika. Przy drobnych rybkach, łowiąc na ochotkę oraz przy bardzo słabym żerowaniu, zdecydowanie najlepszym wyborem będzie antena metalowa. Jej wadą jest jednak to, że jest bardzo cienka i często słabo widoczna.
Najbardziej uniwersalne jak i czułe będzie włókno szklane. Łowiąc na grube przynęty (np.kilka białych robaków), bądź wtedy kiedy należy celowo opóźnić zacięcie stosuje się spławiki z plastikowymi antenami. Przy pogodzie wietrznej lub gdy zdecydowaną większość brań mamy wykładanych, bardzo dobrze spisują się spławiki z mocno wydłużonymi antenami. Możliwości jest więc wiele. Kil spławika również ma znaczenie. Głównymi materiałami jest metal i węgiel, ale np. do łowienia karpi w łowiskach komercyjnych zdecydowanie najlepszym wyborem będzie spławik z kilem wykonanym z karbofibreksu.
Efekty wędkowania zestawem skróconym
W opinii wielu wędkarzy, szczególnie tych, którzy nie mieli okazji łowienia tyczką, ta metoda jest przerostem formy nad treścią. Po pierwsze – łowi się samą drobnicę. Po drugie – a ile to kosztuje. Po trzecie – na kilkugodzinne wędkowanie potrzebujemy cały samochód gratów i przynajmniej z 1,5 godziny na samo przygotowanie się do łowienia. Oczywiście nie jest to prawda. Prawdą jest natomiast to, że jest to chyba najbardziej precyzyjna metoda wędkarska, gdzie każdy detal może mieć znaczenie i przesądzić o sukcesie bądź porażce.
To jakie ryby łowimy zależy tylko i wyłącznie od wyboru łowiska, miejsca, sposobu nęcenia czy też od przynęty. Obecnie koszty podstawowego sprzętu (bo oprócz tyczki potrzebne nam będzie np. specjalne siedzisko czy rolki) nie są już tak duże, w dodatku istnieje bogaty rynek wtórny. Zawodnik z tyczką w ręku nie koniecznie jest wędkarzem sportowym na treningu, coraz więcej osób wybiera właśnie tą metodą ze względu na jej precyzję oraz szczegółowość. Co do ilości sprzętu, rzeczywiście, na zawodach lepiej mieć nadmiar niż czegoś miałoby zabraknąć, ale na rekreacyjne wędkowanie spokojnie można znacznie ograniczyć ilość zabieranego nad wodę sprzętu. Wynik wędkowania, oprócz oczywiście odrobiny szczęścia, które zawsze jest potrzebne, zależy tylko od nas, naszej kreatywności, „czucia wody” i wybranych rozwiązań. Skuteczne łowienie tyczką jest składową wielu drobnych rzeczy, które musimy jak najlepiej dopasować do danej chwili, bo nawet mały detal może spowodować, że osiągniemy znacznie gorszy, od potencjalnie możliwego bądź zakładanego, wynik.
Zestaw skrócony – kilka skutecznych porad
Na koniec kilka podstawowych rad, takie sprawy kluczowe, które należy brać pod uwagę przy łowieniu na tyczkę:
– postaraj się dokładnie wygruntować łowisko, a do podania mieszanki zanętowej wybieraj miejsca twarde;
– nie bój się małych haczyków, nawet na rozmiar 18 czy 20 można wyholować dużego leszcza, lina czy karpia. Haczyk dobieraj tylko i wyłącznie do przynęty, a nie do wielkości ryb;
– nie ma zanęty cud. Moim zdaniem dobrze dobrana zanęta to nie więcej niż 5% całości sukcesu. Według mnie, zdecydowanie większe znaczenie ma doświadczenie, umiejętność szybkiego wyciągania prawidłowych wniosków (tzw. „czytanie wody”), czy sposób podania zanęt i przynęt (sposób pracy mieszanki zanętowej, skład samej zanęty, dobór i ilość przynęt);
– jeśli łowisz na delikatne przypony (0,08mm i cieńsze), zmieniaj je na nowe po każdej większej rybie;
– niektóre spławiki po pewnym czasie mogą bardziej się przytapiać. Posmaruj wtedy antenę wazeliną (wazelina w tubce do kupienia np. w aptece). Wazelina pomaga również w super czułych spławikach wyważonych na 1-2cm wystającej antenki;
– miej ze sobą czarną, tłustą kredkę do oczu. Często maluję górne 1-2cm anteny spławika, w niektórych warunkach pogodowych jest ona wtedy bardziej widoczna. Kredkę szybko usuniesz z anteny, ślad po markerze bądź farbce pozostanie;
– jeśli używasz jokersa, czyli małej ochotki zanętowej, zadbaj o jego dobry stan. Śmierdzący skutecznie wystraszy większość ryb, które będą się kręcić w okolicy twojego łowiska. Nawet jeśli jokers jest nieruchomy (również martwy), musi być przepłukany.
