Zanęta jest ważnym elementem wędkarstwa, zarówno rekreacyjnego jak i zawodniczego. Istnieją pojedyncze, bardzo rzadkie przypadki, kiedy do łowienia ryb z gatunku karpiowatych możemy podejść z marszu, bez nęcenia ryb. Jest ono wtedy zbędne lub wręcz uniemożliwi zrealizowania założonego wędkarskiego celu. Oczywiście zanęta nie przyda nam się również podczas łowienia ryb drapieżnych, chociaż i tutaj istnieją pojedyncze przypadki, gdzie nęcenie jest wskazane. W tym artykule jednak nie będziemy się zajmować tymi wyjątkami, a przyjrzymy się dokładniej zanęcie spożywczej stosowanej w wędkarstwie.
Jak zrobić zanętę wędkarską – proces produkcji
Są trzy sposoby pozyskania zanęty wędkarskiej. Pierwszy to wytworzenie jej samemu poprzez dobranie odpowiednich składników, przetworzenie ich mechanicznie i termicznie, a następnie połączenie w odpowiednich proporcjach. Gorąco zachęcam do takiej wędkarskiej kuchni, jest to zabawa czasochłonna i mało ekonomiczna, jednak dająca dużo wiedzy. Sposób drugi to nęcenie gotowymi składnikami np. ziarnem, ziemniakami, różnego rodzajami ciast na bazie kasz czy też pieczywem. Trzeci sposób to kupienie gotowej mieszanki zanętowej w sklepie, sposób najłatwiejszy i najszybszy.
Różnorodność zanęt jest ogromna. Każdy producent ma od kilkunastu do kilkudziesięciu pozycji gotowych produktów, różniących się barwą, smakiem, wielkością, czyli po prostu składem zanęty. Taki szeroki wybór pozwala wędkarzowi dobrać odpowiednią zanętę do danego łowiska i ryb, które chciałby złowić. Niestety, czynników mających wpływ na sukces jest tak wiele, że nawet idealnie dobrana zanęta może okazać się niewystarczająca. Zanęt „cud” nie ma, zawsze musi być spełniony szereg warunków do osiągnięcia celu.
Mimo dużej różnorodności produktu końcowego, sam proces produkcyjny zanęty jest zawsze taki sam. Na początku ustalamy ziarnistość jaką chcemy uzyskać i tutaj wszystkie składniki o większych gabarytach należy zmielić używając odpowiednich sit. Sita o różnych rozmiarach oczek pozwalają uzyskać frakcje drobne, średnie czy też grubsze, oczywiście samo określenie wielkości granulacji cząstek jest indywidualnym wyobrażeniem producenta.
Dopieszczamy naszą zanętę
Kolejnym etapem jest obróbka termiczna wybranych komponentów. To, co trafia do pieca, zależy już od składników jakie posiada producent, często są to już półprodukty po obróbce termicznej, które śmiało można dodać do składu zanęty. Prażenie jest czynnością trudną, wymagającą doświadczenia. Składniki należy podgrzać do odpowiedniej temperatury, jednak nie można ich spalić. Prażymy składniki zanęt oddzielnie, gdyż każdy z nich ma inną optymalną temperaturę. Po co więc się tak męczyć? Prażenie wybranych dodatków zanętowych znacznie poprawia zapach, smak oraz pracę zanęty. Można powiedzieć, że dobór tych składników oraz ich odpowiednie wyprażenie jest kluczowe i nadaje zanęcie odpowiedni charakter.
Tuż przed ostatnią częścią produkcji, jaką jest pakowanie zanęty, wszystkie składniki należy ze sobą dobrze wymieszać. Teraz możemy dodać wszelkie drobne komponenty, które nadadzą naszej mieszance ostateczny kolor, zapach i smak.
Baza zanęty wędkarskiej
Każda z zanęt budowana jest na tak zwanej bazie. Są to produkty podstawowe, których w każdej zanęcie jest najwięcej, nawet powyżej 60-70% całości. Pełnią one rolę objętościową, dociążającą, a także absorbują zapach i kolor. Do najczęściej stosowanych produktów bazowych można zaliczyć: kukurydzę (zarówno w postaci zmielonych ziaren, kaszki jak i mąki kukurydzianej), bułkę oraz pieczywo cukiernicze – biszkopty, herbatniki, paluszki, itp. Oczywiście zestawienie składników bazowych nie może być przypadkowe, odpowiednie ich dobranie pozwoli uzyskać odpowiednią wagę, kleistość czy też kaloryczność zanęty. Każda z tych cech jest ważna i wpływa na ukierunkowanie naszej zanęty. Przeważnie wszystkie składniki bazowe powinny być zmielone na sicie o odpowiednich oczkach.
Dodatki smakowe zanęty wędkarskiej
Bardzo rzadko się zdarza, aby sama baza zanętowa okazała się skuteczna. Dlatego też do wędkarskiej bazy należy dodać składniki, które dodatkowo wzbogacą naszą mieszankę i nadadzą jej charakter. To właśnie tutaj jest największe pole do popisu i prawdziwa różnorodność smaków i zapachów. Możemy stworzyć uniwersalną bazę, nadającą się do połowu niemal każdej ryby w każdych warunkach, a dokładając odpowiednie dodatki smakowo-zapachowe finalnie ukierunkujemy naszą zanętę na wybrany gatunek ryb. Te kluczowe dodatki, często w postaci ziół i przypraw, często stanowi nie więcej niż kilka procent objętości całej mieszanki. Najpopularniejsze dodatki smakowo zapachowe to: wanilia, kolendra i koper, a poprawiające pracę zanęty to: konopia, dynia, słonecznik (składniki pracujące zawsze w postaci prażonej). Dodanie coco-belge, czyli mączki z orzecha kokosowego wpływa na szybsze trawienie ryb, a dodanie melasy osłodzi i mocniej sklei (zwiąże) nam poszczególne składniki mieszanki zanętowej.
Na koniec pamiętajcie o jednym. Nie ma zanęt cud, które same łowią ryby. Jednak źle dobraną i przygotowaną zanętą możemy zepsuć sobie łowienie nawet w czasie bardzo dobrego żerowania ryb.
