Ten artykuł jest pierwszym z serii dedykowanej dla młodych, początkujących wędkarzy. Jest też swoistą odpowiedzią na rosnące zainteresowanie wędkarstwem spinningowym w Polsce oraz pomocną dłonią w gąszczu informacji w Internecie. W całym cyklu artykułów dla początkujących pojawią się informacje m.in. jak rozpocząć łowienie spinningiem, gdzie szukać ryb, jak dobrać pierwszy sprzęt i masa innych, przydatnych informacji.
Kiedyś to było
Nie chcę być odebrany jako boomer, więc napiszę tylko że na początku lat 90-tych wszystkiego było mniej – sprzętu, wiedzy i możliwości. Więcej było ryb i czasu, ale niestety te lata dawno minęły. W dobie Internetu mamy dostęp do wiedzy w dowolnej formie praktycznie na zawołanie, fanaberie sprzętowe oddalone są od nas jedynie ceną. Wędkarstwo stało się biznesem pełnym marketingu, frazesów i opasłych katalogów. Zanim zaczniesz zastanawiać się czy do łowienia okonia potrzebujesz wędki z pracowni i Stelli z płytką szpulą, trzeba postawić pierwszy krok w wędkarskim świecie.
Jak wyrobić kartę wędkarską?
Tym pierwszym krokiem jest wyrobienie karty wędkarskiej, która jest niezbędna do amatorskiego połowu ryb. Jest dokumentem wydawanym dożywotnio, a ścieżka do jego wydania jest bardzo prosta i nie pochłania zbyt dużo czasu i pieniędzy.
Karta wędkarska wydawana jest osobom, które skończyły 14 lat. Jeśli nie masz 14 lat możesz łowić ryby pod opieką osoby pełnoletniej, posiadającej kartę wędkarską. Z posiadania karty wędkarskiej zwolnieni są cudzoziemcy oraz osoby uprawiające amatorski połów ryb w wodach znajdujących się w obiektach przeznaczonych do chowu lub hodowli ryb (stawy, farmy), jeżeli uzyskały od uprawnionego do rybactwa zezwolenie na połów w tych wodach.
Proces wyrobienia karty wędkarskiej rozpoczynamy od zdania egzaminu ze znajomości przepisów, które są niezbędne do funkcjonowania w świecie wędkarskim. Podstawą prawną (zbiorem dokumentów i zasad) są:
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 2096, ze zmianami)
- Ustawa z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 1476)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 listopada 2001 r. w sprawie połowu ryb oraz warunków chowu, hodowli i połowu innych organizmów żyjących w wodzie (Dz. U. z 2018 r., poz.2003, ze zmianami)
Wyżej wymienione regulują takie kwestie jak wymiary i okresy ochronne, dozwolony sprzęt, miejsca z których możemy łowić i wiele fundamentalnych zagadnień, które w przyszłości pozwolą na świadome uprawianie wędkarstwa. Do przeprowadzenia egzaminu uprawnione są Koła i Okręgi Polskiego Związku Wędkarskiego właściwe do miejsca zamieszkania. W praktyce oznacz to, że jeśli np. studiujesz i mieszkasz w Gdańsku, a pochodzisz z Rzeszowa to egzamin zdajesz w miejscu zamieszkania, czyli Gdańsku.
Po wybraniu Koła lub Okręgu trzeba telefonicznie, mailowo lub osobiście umówić się na egzamin, który w zależności od Koła lub Okręgu może być bezpłatny. Egzamin zazwyczaj ma formę ustną i przeprowadza go Komisja Egzaminacyjna, która przy pomocy pytań upewnia się co do znajomości przepisów z obszaru:
- biologii ryb,
- gospodarki wędkarsko-rybackiej,
- sprzętu wędkarskiego,
- postępowania ze złowionymi rybami,
- ochrony środowiska naturalnego,
- przepisów prawnych.
Po zdaniu egzaminu otrzymamy od organu egzaminującego zaświadczenie o zaliczeniu egzaminu. Kolejnym przystankiem na drodze do wyrobienia karty wędkarskiej jest wizyta w urzędzie, który odpowiada za wydawanie kart wędkarskich. Dokument wydawany jest przez starostę lub prezydenta miasta właściwego dla miejsca zamieszkania. W większości przypadków sprawę karty wędkarskiej załatwimy w Wydziale Środowiska i Leśnictwa danego powiatu. Przed wizytą w urzędzie trzeba skompletować poniższe dokumenty:
- zaświadczenie o zaliczeniu egzaminu wydane przez organ uprawniony,
- aktualną fotografię,
- potwierdzenie wpłaty 10 PLN za wydanie karty (do opłacenia w kasie starostwa lub internetowo)
- wypełniony wniosek o wydanie karty wędkarskiej (do otrzymania w siedzibie starostwa lub do pobrania ze strony internetowej starostwa).
W trakcie wizyty w urzędzie może zaistnieć potrzeba potwierdzenia danych osobowych, należy więc mieć przy sobie paszport, dowód osobisty lub legitymację szkolną. Zazwyczaj karta wędkarska wydawana jest na miejscu, choć czasem zajmuje to kilka dni (w zależności od obciążenia pracowników i liczby wniosków). Wyrobioną kartę polecam zalaminować – woda, piesze wycieczki wzdłuż rzeki i częste przemieszczanie nie sprzyjają długowieczności tego papierowego dokumentu.
Mam kartę, co dalej
Sama karta wędkarska nie uprawnia do prowadzenia połowów, jest jedynie potwierdzeniem, że wędkarz zna i rozumie zasady obowiązujące nad wodą. Choć to może wydać się dziwne, każda woda w Polsce ma właściciela lub zarządcę, który za pomocą odpowiednich przepisów reguluje warunki dostępu do łowiska.
Zdecydowanie najpopularniejszymi zbiornikami są te zarządzane przez Polski Związek Wędkarski, który jest podzielony na odpowiednie okręgi. Warto zaznaczyć, że zarówno opłaty oraz zasady wędkowania nie są jednolite w całym kraju i mogą się różnić w zależności od okręgu. Każde koło PZW w danym okręgu udziela szczegółowych informacji na temat wysokości składek i wód dostępnych w ramach tej opłaty.
Rzeki, jeziora i stawy mogą być też zarządzane przez podmioty prywatne, które regulują przepisy dotyczące wędkowania. Po ustaleniu właściciela lub zarządcy danego zbiornika, należy opłacić licencje lub pozwolenie wg. cennika. Do łowienia na takich akwenach nie jest wymagane członkostwo w Kole PZW, ale praktycznie zawsze niezbędna jest karta wędkarska.
Jeśli mieszkasz blisko Morza Bałtyckiego, możesz skorzystać z pozwolenia na amatorski połów ryb na obszarach morskich. Uzyskanie tego pozwolenia jest najprostsze i najtańsze ze wszystkich możliwych. Po opłaceniu pozwolenia we właściwym Okręgowym Inspektoracie Rybołówstwa Morskiego (42 PLN rocznie, 11 PLN tygodniowo, 7 PLN dziennie) możemy na podstawie dokumentu tożsamości i potwierdzenia dokonania przelewu rozpocząć legalne łowienie. W przypadku amatorskiego rybołówstwa morskiego karta wędkarska nie jest wymagana.
Przed wybraniem wody na której będziemy stawiali nasze pierwsze spinningowe kroki warto prześledzić grupy i fora wędkarskie, gdzie znajdziemy odpowiedź na pytanie „czy w wybranej przeze mnie wodzie są ryby?”. Chociaż świadomość wędkarska rośnie z roku na rok i wędkarze niechętnie chwalą się dokładnymi lokalizacjami, na pewno uzyskamy informacje czy jest szansa na złowienie drapieżnika na danej wodzie.
Mam kartę, mam pozwolenie, co robić dalej
Po części administracyjnej związanej z wyrobieniem karty, zostaje nam to co w wędkarstwie najważniejsze – woda, wędka i ryby. Bardzo często młodzi stażem spinningiści szybko porzucają tę metodę ze względu na słabe wyniki lub ich całkowity brak w trakcie pierwszych wyjść nad wodę. Spinning jest wymagającą metodą, zakładającą obserwację i uczenie się jako podstawowy sposób na stanie się efektywnym wędkarzem. Musisz nauczyć się typować miejscówki, dobierać przynętę i sposób jej prowadzenia dostosowany do gatunku, który chcesz złowić. To bardzo ważne, bo w większości przypadków polowanie „na wszystko co ugryzie” kończy się na niczym, co może mocno zniechęcić początkujących wędkarzy. W kolejnych artykułach dowiesz się gdzie szukać ryb, jakie są gatunki które idealnie nadają się do łowienia dla początkujących i jak skompletować pierwszy zestaw spinningowy.