Kołowrotek to podstawowy atrybut wędkarza, występuje w różnych konfiguracjach i rozwiązaniach technicznych. Każdy ma jednak to samo zadanie – zwijać żyłkę lub plecionkę. Każdy kołowrotek posiada ruchome części i jak wszystkie maszyny, wymaga od nas troski, czyli…. systematycznej konserwacji, i właśnie na tym aspekcie się skoncentrujemy. Nawet niedoświadczony wędkarz, może, a nawet powinien, na bieżąco konserwować swoje kołowrotki.
Wędkowanie i użytkowanie sprzętu w środowisku mało sprzyjającym przekłada się na Jego większe zużycie, czego powinniśmy unikać i co niesie największe zagrożenie dla naszych kołowrotków:
- woda pod różną postacią : deszczu, kąpiel w jeziorze lub rzece;
- piasek i inne pyły;
- skrajne temperatury;
- sól z wody morskiej;
- pozostałości zanęt i przynęt.
Podstawy samodzielnej konserwacji kołowrotka
Powyżej wymienione zagrożenia, bezpośrednio wpływają na jakość i kulturę pracy naszych maszynek, nie zawsze możemy je wyeliminować, jednak zdecydowanie możemy wpłynąć na minimalizację ich wpływu na nasze kołowrotki. Na wstępie trzeba poruszyć kwestię gwarancji na kołowrotek, aby jej nie utracić czyścimy i smarujemy wszystkie miejsca do których mamy dostęp, bez użycia jakichkolwiek narzędzi. Wyjątek stanowi rolka prowadząca żyłkę, o ile producent tego nie wyklucza.
Musimy w sobie wyrobić kilka dobrych nawyków :
- nie pozostawiamy mokrych kołowrotków w pokrowcach , lepiej aby wysychały w przewiewnym miejscu;
- po łowieniu w słonej wodzie należy spłukać kołowrotek w wodzie słodkiej – zawsze;
- miękką szmatką przecieramy zabrudzenia (np. po zanęcie);
Czego potrzebujemy do konserwacji ?
- czystego i oświetlonego miejsca;
- papierowych ręczników lub bawełnianych szmatek, które nie pozostawiają włókien;
- pędzelka i starej szczoteczki do zębów;
- oleju i lub smaru – firma jest mniej istotna. Ważne, żeby był dedykowany do kołowrotków.
Konserwację zaczynamy od usunięcia wszystkich zabrudzeń zewnętrznych za pomocą szczoteczki i pędzla. Pozbywamy się piasku i innych grubszych zabrudzeń.
Konserwacja osi i hamulca
Następnie odkręcamy i zdejmujemy szpulę oraz, o ile to możliwe podstawę hamulca z osi kołowrotka i wykręcamy korbkę . Wysuwamy oś kołowrotka najdalej jak to możliwe, aby wytrzeć wszelkie zabrudzenia z maksymalnie długiego fragmentu osi. W tym miejscu mamy do czynienia z tłustym brudem, do którego często dostaje się piasek. Kołowrotki, które działają z taką „pastą ścierną” mają często potem luz boczny pomiędzy osią a pionem. Taki luz po pewnym czasie przerodzi się w bujanie szpuli razem z osią . Czyszczenie podstawy hamulca również trzeba przeprowadzić dokładnie. Brudne powierzchnie ulegają szybszemu wycieraniu, a co gorsze, brudny hamulec potrafi działać skokowo i może powodować to problem podczas holowania ryb. Na koniec tej części konserwacji, nie zapominamy o wyczyszczeniu nakrętki na szpuli odpowiedzialnej za docisk hamulca .
Konserwacja korbki
Kolejnym krokiem będzie podanie kropli oleju na połączenie korbki i na oś korbki od strony knoba, o ile oczywiście w rączce jest otwór przez który można zaaplikować olej. Jeżeli knob jest pełny i nie otworu rewizyjnego, to możemy dać kroplę oleju w okolicy podstawy korbki, to powinno usprawnić jej pracę .
Konserwacja rolki prowadzącej
Rolka prowadząca żyłkę to kolejny element wymagający naszej troski. Jest to mały, jednak bardzo ważny drobiazg, którego wadliwość prowadzi do uszkodzeń żyłki czy plecionki. Sprawdzenie rolki jest dosyć proste – powinna się obracać bez żadnych oporów i działać prawie bezszelestnie. Przy wystąpieniu któregokolwiek objawu musimy natychmiast rozebrać i wyczyścić dokładnie rolkę i ponownie ją nasmarować. Do smarowania rolki używamy, w zależności od konstrukcji, smaru albo oliwki, lub jednego i drugiego. Jeżeli pod rolką występują wolne przestrzenie możemy tam dać smar, jeżeli wszystkie elementy są ściśle spasowane, to powinno wystarczyć samo zakroplenie oliwką .
Oczywiście wszelkie łożyska przed zamontowaniem dokładnie czyścimy i dajemy napić się oliwki .
Z mojego 15-letniego doświadczenia w serwisowaniu kołowrotków wynika, że często używane maszynki spinningowe powinny być częściej konserwowane od pozostałych. Opisana powyżej podstawowa konserwacja oraz profilaktyka, w znacznym stopniu potrafi dwukrotnie żywotność naszych kołowrotków .
Jakiekolwiek niepokojące objawy, jak zmiana sposobu pracy, szmery, obcieranie, czy inne dziwne dźwięki kwalifikują kołowrotek do natychmiastowego przeglądu. Używanie wadliwego, niesprawnego sprzętu prowadzi do uszkodzeń mechanicznych lub nawet zniszczenia, a koszty naprawy mogą przewyższać wartość kołowrotka. Właśnie z tego powodu jestem zwolennikiem bieżącej konserwacji, która minimalizuje potencjalne uszkodzenia .
Ciąg dalszy nastąpi… o serwisie dla zaawansowanych majsterkowiczów.
