Szczupaki to ryby które wzbudzają bardzo dużo wędkarskich emocji. Całkiem słusznie, bo Essox Lucius to drapieżnik doskonały. Jest też rybą bardzo powszechnie występującą, stosunkowo prostą do sprowokowania i dającą bardzo dużo emocji podczas holu (kto chociaż raz doświadczył szczupakowej świecy doskonale wie o czy mówię). Kombinacja wyżej wymienionych aspektów rozgrzewa wyobraźnię spinningistów, którzy w ostatnich tygodniach kwietnia nerwowo przebierają nogami i wypatrują pierwszego dnia maja.
Wędki spinningowe na szczupaka
„Czy do każdej ryby będziesz polecał inne kije spinningowe?” – zapytał mnie kiedyś znajomy wędkarz, który przegląda mojego bloga. W gruncie rzeczy to bardzo zasadne pytanie. Generalnie wędkarstwo jest sportem, który albo traktujemy rekreacyjnie albo bardziej profesjonalnie. Część wędkarzy czerpie przyjemność z samego przebywania nad wodą, a ryby są tylko dodatkiem. W tym samym czasie, nad tą samą wodą może przebywać wędkarz, który dobiera sprzęt pod konkretne łowisko, metodę i przynęty którymi operuje. Nie da się ukryć, że okoń to zupełnie inna ryba niż szczupak, więc całkiem zasadnym wydaje się być sięganie po zupełnie inny kij spinningowy. Optymalnie dobrany sprzęt pozwala na precyzyjniejsze podawanie wabików, lepszą prezentację przynęt, pewniejszy hol i większy komfort nad wodą. Czy któryś z wcześniej wspomnianych wędkarzy jest lepszy lub gorszy? Żaden. Czy któryś z nich jest lepiej przygotowany na spotkanie z większą rybą? Na pewno ten, który świadomie dobiera sprzęt pod konkretną rybę i warunki na łowisku.
Z tego przydługiego, trochę filozoficznego wstępu możemy wyciągnąć kilka podstawowych parametrów, które rzutują na wybór spinningowego kija na szczupaka: charakter i wielkość ryby, rodzaj i wielkość przynęt które stosujemy, warunki łowiska oraz odrobina indywidualnych preferencji.
Ciężar wyrzutowy wędki na szczupaka
W Polsce najczęściej szczupaki łowi się na małe i średnie przynęty. Wystarczy przejrzeć popularny portal aukcyjny żeby zobaczyć jakie przynęty są najbardziej popularne pod kątem łowienia szczupaków – przeważnie są to 4” i 5” kopyta Relax czy Savage Gear Cannibal w wielkości do 10 centymetrów. W zagranicznej literaturze opisuje się prostą metodę doboru wielkości przynęt szczupakowych, czyli długość przynęty powinna odpowiadać co najmniej ¼ długości szczupaka na którego się zasadzamy. Stoi to trochę w opozycji do „polskiej szkoły”, no bo kto łowi szczupaki na przynęty większe niż 20 centymetrów? Na szczęście co raz więcej naszych rodzimych spinningistów sięga po wabiki, które są naprawdę duże. Przykładowo bardzo popularna (i równie skuteczna) przynęta Westin Bull Teez 18cm waży 53 gramy, więc ciężar wyrzutowy wędziska powinien z dużym zapasem obsługiwać taką masę silikonu. Z tego powodu jestem zwolennikiem określania wędek szczupakowych jako uniwersalnych, kiedy ich ciężar wyrzutowy zawiera się w przedziale do 50 gramów, wszystko poniżej to łowienia szczupaków na lekko.
Duże przynęty nie powinny odstraszać początkujących łowców szczupaków, ci bardziej doświadczeni dobrze o tym wiedzą. Jeśli większość czasu łowimy na przynęty małe i średnie sięgnijmy po kij o maksymalnym wyrzucie do 25-30 gramów, jeśli nie boimy się większych przynęt wybierzmy wędzisko o górnym limicie około 50 gramów. Jednak prawdziwa zabawa zaczyna się kiedy do wody lądują wabiki o całkowitej masie powyżej 50 gramów – polecam spróbować, satysfakcja gwarantowana!
W jednym z moich pierwszych artykułów pisałem o tym, że ciężar wyrzutowy nie jest tym samym co moc wędki, choć obydwa parametry są w pewien sposób powiązane ze sobą. Przy połowie szczupaków powinniśmy wybierać kije o średniej i dużej mocy. W wielkim uproszczeniu, moc wędki to parametr który mówi nam o tym jaką masę jesteśmy w stanie komfortowo podnieść na kiju bez uszkodzenia go. Jest to szczególnie ważne w kontekście szczupaków, które często wymagają mocnego i siłowego holu, szybkiego windowania ryby na powierzchnię wody czy wyciągania jej z podwodnych łąk. Dla podniesienia naszej efektywności oraz dbania o kondycję ryb po holu sięgajmy po kije opisane jako M (medium – średnie), MH (medium-heavy, średnio ciężkie) i H (ciężkie).
Długość wędki na szczupaka
Kolejnym ważnym parametrem jest długość wędki na szczupaka. Wśród polskich wędkarzy wciąż pokutuje opinia, że długi kij to długie rzuty. Jest to tylko półprawda, bo największy wpływ na długość rzutu ma charakterystyka ugięcia kija i tego jak ładuje się pod przynętą. Długość kija powinna być dostosowana do warunków w jakich łowimy najczęściej. Nie wyobrażam sobie łowienia z łódki z trzymetrowym kijem czy biegania z dwumetrową szpadą na brzegu dużej rzeki z dobrze uregulowanym brzegiem.
Jeśli łowimy z brzegu ze swobodnym dostępem do wody, bez nawisów koron drzew, krzaków i innych ograniczeń, optymalną długością jest przedział 2.2-2.7 metra. Jeśli zależy nam na bardzo dalekim podawaniu przynęt można pokusić się o kije dłuższe, ale należy pamiętać że nie są one gwarantem imponujących dystansów. Z drugiej strony operowanie prawie trzymetrową lancą na zakrzaczonym brzegu może być co najmniej problemowe, więc bez obaw można sięgać po kije w przedziale 2.0-2.4 metra.
Akcja wędki na szczupaka
W celu wykorzystania pełni potencjału tego artykułu, odsyłam najpierw do artykułu czym jest akcja wędki i dlaczego 90% wędkarzy myli te pojęcia. W moim odczuciu najlepszymi wędkami szczupakowym są te o akcji medium i medium fast (oznaczenie sklepowe Med-Fast lub M-F) i ewentualnie Fast do specyficznego prowadzenia przynęt. Kij o charakterystyce M-F ma krzywą ugięcia przesuniętą ku środkowi kija, w związku z czym bardziej nadaje się do prowadzenia wielu typów przynęt – sprawdzi się zarówno przy dużej wahadłówce jak i kopycie podanym na główce jigowej. Wędziska medium-fast doskonale amortyzują typowo szczupakowe odjazdy czy mocne szarpanie łbem w początkowej fazie holu, co pozwala na precyzyjniejszą kontrolę ryby. Jeśli częściej sięgamy po przynęty silikonowe łowiąc z opadu, warto spróbować trochę szybszych spinningów, które pozwalają na ciekawsze animowanie przynęt i generalnie zwiększają czucie zestawu.
Wklejka na szczupaka
Z kilku powodów opisanych w artykule, wklejki są automatycznie odrzucane przez wielu wędkarzy. Niepotrzebnie, ponieważ to doskonałe narzędzie do łowienia wielu ryb drapieżnych, a pełnie swoich możliwości pokazuje gdy ryby żerują bardzo słabo lub brania są delikatne. Upraszczając wiele skomplikowanych reguł, po wklejkę powinniśmy sięgać łowiąc silikonowymi wabikami np. z opadu, a jednolity blank sprawdzi się bardziej przy stosowaniu woblerów, jerków i przynęt które stawiają większy opór w wodzie. Wklejanki są lepszą propozycją kiedy łowimy na lekkie przynęty szczupakowe, przy średnich i ciężkich przynętach ich stosowanie może mieć mniejszy sens.
Podsumowanie
Przedstawione w artykule podpowiedzi powinny być jedynie sugestiami dla wędkarza szukającego konkretnego modelu kija spinningowego do łowienia szczupaków. W kolejnych artykułach postaram się zrobić mały przegląd aktualnych ofert na rynku i zasugerować konkretne modele w różnych przedziałach cenowych.
